بلاگ

مشارکت در ساخت چیست و چرا باید سراغش برویم؟

مشارکت در ساخت چیست؟

مشارکت در ساخت : پیشرفت تکنولوژی و دنیای مدرن، سرعت تغییر همه‌چیز را در دنیای امروزی بالابرده است به شکلی که اگر به‌اندازه‌ی کافی با دنیای اطرافمان هماهنگ نباشیم، خیلی زود درمی‌یابیم که از دیگران عقب افتادیم.

در حال حاضر باوجوداین همه ساخت‌وساز آپارتمان‌های مدرن و لوکس، مالکان خانه‌های کلنگی شاید به این فکر بیفتند که بهتر است خانه‌ی خود را بفروشند و به یکی از این آپارتمان‌های لوکس نقل‌مکان کنند.

عده‌ای دیگر هم شاید دلشان بخواهد خانه‌ی کلنگی خود را بکوبند و آن‌طور که دلخواهشان است از نو بسازند.

بااینکه این فکر ایده‌ی بسیار جالب و به‌جایی است اما شاید افرادی هزینه‌ی چنین کاری را نداشته باشند و در آخر همان فروش خانه را تنها گزینه‌ی خود ببینند.

این‌گونه افراد باید بدانند که راه دیگری هم برای کوبیدن و ساخت خانه‌ی قدیمی‌شان وجود دارد که به این روش مشارکت در ساخت می‌گویند.

مشارکت در ساخت به این معناست که یک سازنده و یک مالک با یکدیگر شریک می‌شوند به این شکل که مالک زمین خود را در اختیار سازنده قرار

می‌دهد و سازنده با هزینه‌ی خود ملک را کوبیده و به‌جای آن‌یک آپارتمان چند واحدی می‌سازد

و در انتها با توجه به درصد مشارکت در ساخت که همان ابتدا با یکدیگر به توافق رسیده بودند، واحدهای خانه را بین یکدیگر تقسیم می‌کنند.

مشارکت در ساخت شرایط و قوانین خاص خودش را دارد که به قوانین مشارکت در ساخت شهرت دارد.

مشارکت در ساخت شرایطی بسیار سودآور و وسوسه‌انگیز دارد که البته ریسک بالایی هم دارد.

اگر کسی تمایل به بستن قرارداد مشارکت در ساخت و شراکت با شخص دیگری را دارد باید جوانب احتیاط را بسیار رعایت کند و مراقب باشد زیرا در این راه احتمال کلاه‌برداری بسیار زیادی وجود دارد.

ما در این مقاله سعی داریم تا تمامی شرایط و قوانین مشارکت در ساخت که شما در حین بستن قرارداد باید به آن‌ها دقت کنید را برایتان قرار دهیم تا در این مسیر به مشکل برنخورید.

 

طرفین در قرارداد مشارکت در ساخت چه تعهداتی دارند؟

تعهدات مالک

در مورد مالک زمین بارزترین موضوعی که در نگاه اول به چشم می آید این است که به نظر نمی رسد

وی تعهدی اصلی تر و مهم تر از تسلیم و اقباض زمین به مجری طرح داشته باشد

و در واقع با توجه به ذات این عقد می توان گفت نه تنها هیچ شرطی که بر خلاف این موضوع باشد، صحیح نیست بلکه مبطل عقد نیز می باشد.

حتی با اندکی تدقیق در مطالب معروضه در پاراگراف پیشین می توان نتیجه گرفت که تسلیم زمین مورد معامله از لوازم عقد مشارکت مدنی می باشد و با توجه به قاعده ” اذن در شیء ، اذن در لوازم آن نیز هست ” ، مالک حتی در صورت عدم ذکر آن در قرارداد به آن ملزم می شود

و مطابق اصول کلی می توان گفت در صورتی که در متن قرارداد قیدی از زمان تحویل زمین به مجری نشده باشد، مالک به محض انعقاد عقد با توجه به آثار قانونی عقد ملزم به اقباض زمین می شود.

در واقع این بحث از آنجا ناشی می شود که ما تعهدات را به دو گونه قانونی و قراردادی تقسیم می کنیم و در مورد تعهدات قانونی هیچ احتیاجی به ذکر این دسته از تعهدات در قرارداد نیست و صرف ذکر آن ها در قانون کفایت می کند

اما در مورد تعهدات قراردادی موضوع برعکس می باشد و بدون ذکر آن ها در عقد هیچ نوع آثار قانونی بر آن ها مترتب نمی شود.

در این شرایط و با در نظر گرفتن موضوعات فوق اگر مالکی به تعهد خود عمل نکند باید ابتدائاً به قرارداد فی ما بین طرفین رجوع کرده و بررسی کرد که در مفاد آن چه موضعی برای عدم انجام چنین تعهدی پیش بینی شده

و اگر چنین حالتی در داخل قرارداد به عنوان یکی از شروط ضمن العقد درج شده باشد باید به آن عمل شود که در حال حاضر معمولاً چنین شرطی به صورت لحاظ کردن وجه التزامی بابت تخلف از شروط قرارداد ها در کلیه قرارداد ها به صورت عام گنجانده می شود.

این موضوع دقیقاً همان است که در ماده ۲۳۰ قانون مدنی پیش بینی شده است که قاضی نمی تواند متخلف را به بیش یا کمتر از آنچه مقرر شده محکوم نماید.

شایان ذکر است که در این حالت ورود ضرر به عنوان یک فرض قانونی متصور و مفروض است و خلاف آن قابل اثبات نمی باشد.

تعهدات مجری طرح

این قسمت با توجه به وجود شرایط خاص احتیاج به ذکر مقدمه ای برای ورود به بحث دارد تا پس از بررسی مسائل کلی به تدقیق در تعهدات مجری بپردازیم.

در قرارداد های مشارکت در ساخت، هنگامی که به بررسی تعهدات مجری می پردازیم، اصولاً بر خلاف تعهدات مالک که عمده آن ها تعهدی واضح و روشن است و منحصر به تسلیم زمین به مجری می باشد ، تعهدات مجری الگوی خاصی نداشته و می تواند هر نوع تعهدی در نظر گرفته شود.

ظرافت این موضوع جایی مشخص می شود که در یک عقد معوض، مالک سوای از هر نوع تعهدی که ممکن است به عهده داشته باشد یا در حالت عکس آن، تقبل نکند، حتماً تعهدی به عنوان تسلیم زمین به عهده دارد که به نوعی اثر قانونی این عقد و از لوازم آن است و در واقع هیچگاه حالتی پیش نخواهد آمد که مالک تعهدی را بر عهده خود نبیند.

اما در مورد مجری وضع به کلی فرق می کند؛ بدین معنی که با توجه به این که قانون و ذات عقد هیچکدام هیچ تعهد خاصی را بر عهده مجری نمی گذارند

و با توجه به معوض بودن عقد، مجری حتماً باید تعهدی را بر عهده داشته باشد می توان گفت که مجری باید حتماً تعهدی متناسب با تعهدات مالک بر عهده داشته باشد

هر چند نوع این تعهدات موثر در مقام نیست و می تواند هر نوع تعهدی را در بر گیرد.

حال با ذکر این مقدمه می توان گفت که مجری در روند انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت تعهدات مختلفی را می تواند بر عهده بگیرد که در شرایط مختلف متفاوت است و با توجه به درجه اهمیت آن ها می توان گفت که مهمترین تعهدات مجری می تواند به عهده داشته باشد که در ذیل لیستی از آن ها را می بینیم عبارت اند از :

  1. پرداخت هزینه های ساختمانی پروژه

  2. پرداخت هزینه های اداری پروژه

  3. پرداخت هزینه ماهانه ای به مالک بابت اجاره بها در زمان ساخت

 آنچه در این مقاله قابل ذکر است بررسی تعهدات مجری طرح است. لذا این تعهدات را در سه دسته مجزا به عنوان تعهدات مجری به نقد خواهیم کشید.

تعهدات عرفی

همانطور که از نام آن ها پیداست تعهداتی برخاسته از عرف هستند.

این تعهدات در متن قرارداد گنجانده نشده اند و طرفین مستقیماً بر آن ها توافقی نداشته اند که اگر چنین بود پایگاه آن ها از عرف به قرارداد نقل مکان می کرد و تعهدات قراردادی نامیده می شدند.

قیمت ملک در مناطق مختلف متغیر است در حالی که هزینه های ساخت آپارتمان جدید هر چند ثابت نیست و تعدادی از اقلام آن بنا به موقعیت ملک تغییر می کند اما در مقابل تغییرات ارزش ملک مورد نظر می توان آن را ثابت نامید.

و این موضوع به آنجا منتهی می شود که طرفین در هر منطقه سعی می کنند با اضافه یا کم کردن تعهدات مجری و مالک، ارزش قراردادی این عقد را متناسب سازند و در حالت توازن نگاه دارند.

بنابراین ، تعهداتی که طرفین در قبال هم می نمایند با توجه به عرف محل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

نمونه این دسته از تعهدات عرفی ، پرداخت هزینه های اداری از قبیل اخذ پایان کار  و جرائم مربوط به شهرداری و همچنین پرداخت هزینه های ساختمانی اعم از هزینه های خاک برداری ، تهیه نقشه و خرید مصالح و همچنین پرداخت مبلغی از سوی مجری به مالک بابت اجاره بها در ایام ساخت است.

که البته دو مورد اول عموماً در اکثر نقاط شایع هستند و می توان از آن ها به عنوان عرف عام نام برد اما از مورد سوم صرفاً به عنوان یک عرف محلی یاد می شود که از محلی به محل دیگر متغیر است.

عرفی بودن یا نبودن ، یک امر موضوعی است و ممکن است موردی خاص در مکانی عرفی باشد و در نقطه ای دیگر نباشد.

شروط مرسومه ضمن عقد

شروط ضمن عقد آنقدر گسترده است که نمی توان به بررسی تک تک آنها پرداخت ،

فلذا در اینجا ما به بررسی شروطی خواهیم پرداخت که در بین عامه مردم از رواج بیشتری برخوردار است.

لازم به ذکر است که برخی از این شروط در مباحث پیشین مفصلاً به بحث و نقد کشیده شد ، اما با توجه به این که در این فصل به بررسی کامل و همه جانبه این شروط خواهیم پرداخت لذا ممکن است برخی از مطالب این فصل با فصول پیشین تا حدی هم پوشانی داشته باشد.

در ابتدا لازم است این شروط را که بر حسب محتوایشان در گروه های جداگانه جای دارند از هم سوا نماییم.

این شروط عبارت اند از:

  1. شرط تسلیم زمین توسط مالک به مجری

  2. شرط پرداخت هزینه های ساختمانی اجرای طرح

  3. شرط پرداخت هزینه های اداری اجرای طرح

  4. شرط پرداخت اجاره بها از جانب مجری به مالک

 

مزایای مشارکت در ساخت

  • بهتر شدن مقاومت ساختمان نوساز نسبت به بنای قدیمی

  • رعایت اصول نوین و مدون مهندسی برای ساخت بنا

  • ایجاد فضای مسکونی به تعداد بیشتر

  • زیبایی ساختمان با توجه به سلیقه و استانداردهای روز

  • استفاده ار مصالح، روش‌ها و ماشین‌آلات مدرن برای ساخت بنا

اما شاید مهم‌ترین مزیت چنین قراردادی را بتوان سودی دانست که در کوتاه‌مدت عاید طرفین توافق می ‌شود.

به همین دلیل، لازم است موارد حقوقی و عرفی را دربارۀ محاسبه سهم مالک و سازنده بشناسیم و با خیال راحت‌تر وارد عملیات ساخت‌وساز مشارکتی بشویم.

سهم الشرکه طرفین در قرارداد مشارکت در ساخت

سهم الشرکه طرفین در قرارداد باید بیان شود تا از بروز اختلافات در آینده جلوگیری شود ولی این سهم الشرکه چگونه محاسبه می‌­شود؟

برای محاسبه سهم الشرکه طرفین باید ابتدا آورده هر یک از طرفین قیمت گذاری شده و سپس قیمت مقرر تقسیم بر ارزش کل پروژه ( ارزش کل سرمایه گذاری) شود.

برای ارزش گذاری آورده مالک ابتدا ارزش هر متر از ملک در منطقه معین شده و بر اساس آن میزان آورده مالک مشخص می­‌شود،

و بعد از آن با محاسبه هزینه ساخت و هزینه­‌های اداری و هزینه­‌های مربوط به مجوزها میزان آورده سازنده نیز مشخص می‌­شود، جمع مبالغ مذکور ( آورده مالک و آورده سازنده) ارزش کل پروژه و یا ارزش کل سرمایه گذاری را تعیین نموده

و حاصل تقسیم هر یک از مبالغ آورده مالک و یا آورده سازنده بر ارزش کل پروژه درصدی تحت عنوان سهم الشرکه هر یک از طرفین را مقرر می­‌نماید.

اهمیت تعیین درصد برای سهم الشرکه از این جهت است که به عنوان مثال اگر سهم الشرکه مالک به سازنده ۶۰ به ۴۰ باشد و حاصل عملیات ساخت یک آپارتمان ۱۰ واحدی باشد در این حالت ۶ واحد آپارتمان سهم مالک و ۴ واحد آپارتمان سهم سازنده می‌­شود.

منظور از قدر السهم چیست؟

اگر ملکی که می‌­خواهد عملیات ساخت در آن انجام شود یک آپارتمان کلنگی باشد که در آن چندین مالک سکونت داشته باشند، قدر السهم موضوعیت پیدا می­‌کند.

به این صورت که  ارزش پولی متراژی که هر یک از طرفین بر آن مالکیت دارند مشخص شده و سپس بر ارزش کل ملک تقسیم می‌­شود، درصد به دست آمده قدر السهم هر یک از طرفین را مشخص می­‌نماید.

مدت زمان قرارداد مشارکت در ساخت

بحث مدت زمان قرارداد در این نوع قرارداد با انواع دیگر قراردادها اندکی متفاوت است

چرا که در قرارداد مشارکت در ساخت مدت زمان قرارداد اصولاً به صورت جدول زمان بندی ارائه می­شود

و در آن پروژه به چندین مرحله تقسیم شده و برای اجرای هر مرحله فرصت زمانی مشخص شده و در صورت عدم رعایت زمان بندی ضمانت اجرا و جرائمی در نظر گرفته شده است.

چرا صلاحیت مالی و فنی سازنده مهم است؟

یکی از مهم­ترین مسائل در مشارکت در ساخت که بسیار مغفول مانده صلاحیت مالی و فنی سازنده است.

این موضوع از این حیث اهمیت دارد که روزانه شاهد دعاوی متعدد در مراجع قضائی بر سر نداشتن توان فنی و یا مالی سازنده برای پیشبرد پروژه هستیم.

بررسی صحت و سقم مدارکی که توسط سازنده ارائه می­‌شود و حسن شهرت سازنده در مسائل فنی و مالی بسیار مهم است.

پس بهتر است مالک در حین عقد قرارداد مشارکت در ساخت از سازنده گواهی و یا مدارکی که مثبت توان مالی او برای جلو بردن پروژه هست را بخواهد و یا سوابق اجرائی سازنده را برای اطمینان یافتن از دانش فنی وی برای اجرای عملیات ساخت جویا شود.

چرا که در صورت تخریب ملک و ادامه ندادن پروژه توسط سازنده به دلیل نداشتن توان مالی و یا دانش فنی، مالک متحمل بیشترین ضرر و زیان می­‌شود.

پس هر چند که نبود صلاحیت مالی و فنی سازنده منجر به بروز اختلافات گوناگون و طرح دعوا در مراجع قضائی می­‌شود ولی راه حل حقوقی برای جلوگیری از این وضعیت چندان در دسترس نیست و مهم­ترین راه برای جلوگیری از این قبیل اختلافات بررسی دقیق این مسائل قبل از انعقاد قرارداد است.

هم­چنین مسئله‌­ای که بعضاً منجر به اختلاف شده این است که سازنده با هویتی جلو می‌­آید و قراردادی را منعقد می­‌نماید که بعداً مشخص می‌­شود هویتی جعلی است

پس در صورتی­که سازنده شخص حقیقی است بررسی اعتبار اسناد سجلی وی و در صورتی­که شخص حقوقی است بررسی اعتبار هویت شرکت مذکور از اهمیت زیادی برخوردار است.

هم­چنین اگر سازنده مبلغی به صورت چک و برای تضمین نزد مالک قرار می­‌دهد بررسی اعتبار چک و رعایت نکات حقوقی مربوط به چک (که نیاز به بررسی در مطلبی جدا داشته و در مطالب بعدی ارائه می­‌گردد) بسیار ضروری است.

انتخاب سازنده

یکی از مهمترین نکات قرارداد مشارکت در ساخت انتخاب یا شیوه ی انتخاب سازنده است .

۱- اولین و مهمترین نکته در انتخاب سازنده خوشنامی و شناخت سازنده می باشد.
بهترین راه جهت برسی این موضوع تماس با مالکین پروژه های قبلی سازنده و پرس و جو راجع به آن شخص است.
حتما در مورد انجام تعهدات مدت زمان انجام پروژه و همچنین راجع به مشکلات، اختلاف نظرها و شیوه حل آن توسط طرفین سوال کنید.

لطفا به تعریف و تمجیدهایی که توسط واسطه ها صورت می گیرد اکتفا نکنید و خودتان دست بکار شوید.
موارد متعددی پیش آمده که مالکین فقط به خاطر تائید و تعریف های بنگاه های غیر متخصص و غیر متعهد درگیر مشکلاتی زمانبر و گاها غیر قابل حل شده اند.

۲- هیچ وقت قرارداد مشارکت را زود امضاء نکنید.
مشارکت در ساخت مثل ازدواج است. طرفین نیاز دارند همدیگر را بشناسند و این امر فقط طی زمان و با چندین نشست و برخاست تحقق می یابد.
گاهی اوقات هم سازنده و هم مالک انسان های متعهد و منطقی هستند ولی از نظر اخلاقی و رفتاری با هم متفاوتند. توجه داشته باشید که مشارکت در ساخت، خرید و فروش نیست که دیگر کاری با هم نداشته باشید.

در یک قرارداد که مثلا ۳ سال زمان می برد حداقل باید بیش از ۳۰ بار با سازنده روبه رو شوید، تصمیم جدید بگیرید، متمم بنویسید و …
حتما عصبانیت سازنده را هم ببینید، حتی شده بی دلیل عصبانیش کنید و واکنش هایش را ببینید.
تا وقتی مشکلی نباشد در ظاهر همه آدم های خوبی هستند.

 

برخی نکات حقوقی در مورد قرارداد مشارکت در ساخت

  1. برای حل اختلافات در قراردادها بعضاً داور تعیین می‌­شود اما در این رابطه همواره توجه داشته باشید که نقش داور یا حکم در قرارداد مشارکت در ساخت یا هر قرارداد دیگری نقشی مشابه نقش قاضی دادگاه است و نه صرفاً میانجیگری و ایجاد صلح و سازش بین طرفین دعوا. بنابراین اگر داور قرارداد مشارکت در ساخت را به گونه­‌ای انتخاب می­‌کنید که با طرفین قرارداد دوستی و نزدیکی دارد می‌­بایست به وی اطلاع دهید که در اثر پذیرش نقش داور، وی نهایتاً ملزم به صدور رای به نفع یک طرف و به ضرر طرف دیگر است و بدین ترتیب یک طرف قرارداد از وی رنجیده خواهد شد. در بسیاری از موارد طرفین قرارداد یا خود داور از نقش واقعی خویش مطلع نیستند و داوری را با ریش سفیدی ویا میانجیگری اشتباه می‌­گیرند. چنین اشتباهی برای داور و نیز طرفین قرارداد مشکلات جدی به بار می­آورد؛ عدم صدور رای داوری در مدت مقرر باعث می­‌شود که شرط داوری در قرارداد از بین برود و مرجع قضایی صالح به رسیدگی در اختلافات بین طرفین گردد و ممکن است داور به حکم دادگاه تا پنج سال از داوری محروم گردد علاوه بر آن به علت وجود شرط داوری در قرارداد، دادگاه نیز تا انقضای مدت داوری یا استعفای داور به اختلاف طرفین رسیدگی نمی­‌کند. در چنین شرایطی به جای داور، شخصی را به عنوان میانجی در قرارداد برگزینید. اگر داور در خود قرارداد مشارکت در ساخت تعیین شد بهتر است قبول داوری نیز ضمن همان قرارداد از وی اخذ شود.

  2. انتخاب کارشناس فنی مرضی الطرفین در قرارداد مشارکت در ساخت بسیار موثر است. بسیاری از مسایل و مشکالت قرارداد مشارکت در ساخت، اختلافاتی است که نیازی به مراجعه به دادگاه یا داوری ندارد و با اظهارنظر کارشناسی حل می­‌شود. حتی در صورت طرح دعوا در دادگاه یا داوری نیز می‌­توان از نظرات همین کارشناس استفاده نمود. لزومی ندارد که کارشناس فنی مورد توافق، کارشناس رسمی باشد.

  3. در خصوص امکان تخلف در ساخت (تخلف متعارفی که باعث سود طرفین است) از جانب سازنده و چگونگی پرداخت جریمه­‌های آن و اضافه ارزش حاصل از آن حتماً پیش بینی­های لازم در قرارداد انجام شود.

  4. برای تخلف از تعهدات مهم طرف مقابل حتماً وجه التزام (مثال در قالب خسارت روزانه) تعیین شود.

  5. حتی المقدور زمانبندی پیشرفت کار مطابق با تعاریف و زمانبندی ارائه شده در دفاتر خدمات الکترونیک یا تعاریف استاندارد دیگر روشن شود. تفاوت تعریف طرفین از مراحل پیشرفت کار (مثال فونداسیون، اسکلت و…) می­‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود.

  6. اگر طرف قرارداد شما شرکت سهامی یا مسولیت محدود باشد (و نه شخص حقیقی) حتماً در نظر داشته باشید که در صورت تخلف وی از قرارداد، خسارات وارد بر خود را از شرکای آن شرکت نمی‌­توانید مطالبه کنید مگر این­که خالف این مساله در قرارداد تصریح شده باشد.

  7. لازمه انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت، پرداخت پول یا چک روز از جانب سازنده نیست و قرارداد اصولاً به محض امضاء معتبر و لازم الاجرا بوده و تمامی تعهدات بر ذمه طرفین بار می­‌شود.

همان­طور که پیداست قرارداد مشارکت در ساخت علیرغم کثرت استعمال آن قرارداد ساده‌­ای نیست و نکات حقوقی متعددی باید در آن رعایت شود که در بالا صرفاً تعداد اندکی از آن­ها بیان شد، پس در تنظیم این قراردادها حتماً از مشاوره متخصصان حقوقی بهره بگیرید.

 

نمونه قرارداد مشارکت در ساخت

ماده ۱ –  طرفین قرارداد

۱-۱ آقای / خانم …………………….. فرزند………………… به شماره شناسنامه…………..صادره از……………کد ملی ………………….متولد ………………..
ساکن …………………………………………………………………………………………. تلفن ……………………………..

با وکالت / قیومیت / ولایت / وصایت …………………………….. فرزند ……………………………..  به شماره شناسنامه…………………………….. متولد …………………………….. به موجب ……………………………..

که از این پس طرف اول قرارداد نامیده می شود .

۱-۲ آقای / خانم …………………………….. فرزند…………………………….. به شماره شناسنامه ………………………  صادره از…………………………….. کد ملی …………………………….. متولد

ساکن  …………………………………………………………………………..  تلفن ……………………………..

با وکالت / قیومیت / ولایت / وصایت …………………………….. فرزند …………………………….. به شماره شناسنامه ………………………. متولد ……………………… به موجب …………………………….. که از این پس طرف دوم قرارداد نامیده می شود .

ماده ۲ –  موضوع قرارداد

مشارکت در جهت احداث بنا

ماده ۳ –  آورده های دو طرف

۱-۳ آورده طرف اول عبارتست از…………………………….. قطعه زمین به مساحت ششدانگ  …………………………….. متر مربع دارای پلاک ثبتی شماره  ……………………………..

فرعی از …………………. اصلی  قطعه …………… واقع در بخش ……………. حوزه ثبتی ………….. که سند مالکیت به شماره سریال ……………….. در صفحه …………………………….. دفتر…………………………….. به نام  ……………………………..  صادر و طبق سند رهنی شماره ……………….. دفتر اسناد رسمی …………………………….. مورد رهن بانک ………………… در تاریخ عقد قرارداد به مبلغ به عدد ( ……………………………..  ریال ) و به حروف ( ……………………………..  ریال ) توسط کارشناس رسمی / خبره محلی مورد توافق و تراضی طرفین تقویم شده و گزارش ممضی شده آن پیوست و جزء لاینکف این قرارداد است .

۲-۳ آورده طرف دوم عبارتست از آورده نقدی به میزان مجموع هزینه های به شرح ذیل که طرف دوم پرداخت آن را در طول مدت قرارداد ، تضمین نموده و این امر مورد پذیرش طرف اول قرار گرفت .

  • الف ) کلیه هزینه های مربوط به شهرداری بابت صدور پروانه و پایان کار احداث ساختمان و سایر عوارض متعلقه و همچنین حق بیمه تامین اجتماعی و غیره به مبلغ………………………………..ریال .

  • ب ) کلیه هزینه های مربوط به احداث موضوع قرارداد تحت هر عنوان که باشد . اعم از هزینه های مهندسی ، معماری ، بنایی ، کارگری و همچنین هزینه های ترسیم نقشه ، تامین مصالح ، اجرا و نظارت تا پایان مهلت قرارداد به مبلغ ……………………………..  ریال .

  • پ ) کلیه هزینه های مربوط به خرید و نصب انشعابات آب ، فاضلاب ، برق ، گاز ، تلفن به مبلغ …………………………….. ریال .

  • ت ) هزینه تخریب کلیه مستحدثات موجود برای اجرای طرح ( چنانچه آورده طرف اول زمین مشتمل بر ساختمان باشد ) به مبلغ …………………………….. ریال .

ماده ۴ – نسبت سهم الشرکه طرفین

طبق توافق فیمابین قبلی ، سهم الشرکه هر یک از دو طرف اعم از عرصه و اعیان و همچنین حقوق مربوط به فضاها ( اعم از تجاری ، انباری ، پارکینگ و مسکونی )وکیل قراردادها  بر اساس آورده ها و تعهدات آنها به شرح ذیل تعیین می گردد :

  • الف ) سهم الشرکه طرف اول …………………………….. درصد .

  • ب ) سهم الشرکه طرف دوم ( مجری طرح ) …………………………….. درصد . نحوه افراز سهم الشرکه طرفین در بند ۲ فراز الف ماده ۶ مشخص گردیده است .

ماده ۵ –  مدت قرارداد

مدت زمان شروع مشارکت و اجرای طرح از تاریخ با حروف …………………………….. لغایت  تاریخ با حروف …………………………….. می باشد .

 

ماده ۶ – شرایط قرارداد و تعهدات طرفین و ضمانت عدم اجرای آنها

الف ) شرایط قرارداد :

  1. صورت جامعی از مصالح ، لوازم و منصوبات با ذکر تمام جزئیات ( اندازه ، نوع ، ویژگیهای ساخت و غیره ) که توسط طرف دوم در احداث موضوع قرارداد بکار خواهد رفت و در تاریخ      /      /   ۱۳  به امضای طرفین رسیده ، به پیوست این قرارداد می باشد که جزء لاینکف آن خواهد بود .

    تبصره : تغییر مشخصات و مصالح ساختمانی با تراضی طرفین و انعکاس و اصلاح صورت جامع بلامانع می باشد .

  2. افراز سهم الشرکه طرفین به نسبت سهم آنان با در نظرگرفتن مرغوبیت و ارزش فضاهای احداث شده خواهد بود و افراز ، ابتدا از طریق توافق و در صورت عدم دستیابی به توافق ، با انتخاب داور مرضی الطرفین صورت خواهد گرفت و رای داور قطعی است . مگر به صورت تقلب و تدلیس که در اینصورت متضرر می تواند در مراجع قضایی صالحه اقامه دعوی نماید .

  3. کلیه هزینه های لازم جهت تنظیم سند رسمی ، مالیات نقل و انتقال به تناسب سهم الشرکه هر یک از طرفین خواهد بود . مگر اینکه طور دیگری توافق شده باشد و در صورت اخیر ، سهم هر یک مشخص و تصریح می شود .

  4. مدت زمان تنظیم سند و انتقال رسمی پس از صدور پایان کار ساختمانی و اخذ گواهی های قانونی مربوطه از مراجع ذی صلاح ظرف حداکثر…………..روز می باشد و شروع آن از تاریخ اخذ آخرین گواهی است .

  5. عدم ارائه مستندات و مدارک لازم جهت تنظیم سند توسط هر یک از طرفین در حکم عدم حضور است و سردفتر در موارد مذکور بنا به تقاضای طرف حاضر وفق مقررات موضوعه مجاز به صدور گواهی عدم حضور با ذکر مورد می باشد .

  6. فروش یا پیش فروش سهم الشرکه از سوی شریک با توافق طرف مقابل و قبل از افراز سهم الشرکه امکانپذیر خواهد بود .

  7. در صورتیکه در اثر حوادث قهری ( اعم از سیل ، زلزله ، طوفان و … ) ادامه کار برای شریک غیر ممکن گردد و یا در رویه اجرای طرح اختلال قانونی ایجاد می شود . تاخیرات بوجود آمده ناشی از این حوادث ، مجاز شمرده می شود و هیچ یک از دو طرف در مقابل خسارتهایی که از این جهت به طرف دیگر وارد می شود مسئولیتی نخواهد داشت .

  8. در صورت بروز اختلاف بین طرفین باستثناء موضوع بند ۲ فراز الف در خصوص مشخصات و مفاد و شرایط قرارداد ، مشاور املاک به عنوان داور مرضی الطرفین اعلام نظر خواهد کرد .

  9. کلیه اختیارات قانونی با توافق طرفین در این قرارداد ساقط گردید ، حتی اختیار غبن فاحش ، مگر در صورت ثبوت تقلب و تدلیس موضوع بند ۲ فراز الف در دادگاه صلاحیتدار .

ب ) تعهدات طرفین

  1. تعهدات طرف اول :

    ۱-۱- پس از اتمام بنا به شرح قرارداد حاضر , طرف اول قرارداد مکلف است نسبت به تنظیم سند رسمی انتقال …………………………….. دانگ مشاعی ملک اعم از عرصه و اعیان به نسبت سهم الشرکه طرف دوم به نامبرده اقدام کند .

    ۲-۱- طرف اول متعهد است که ضمن در اختیار قراردادن ملک ، اسناد لازم مربوطه از قبیل سند مالکیت , وکالتنامه کاری را جهت اجرای طرح ، تنظیم و به طرف دوم قرارداد تسلیم نماید. بطوریکه مانعی برای شروع طرح پیش نیاید .

    ۳-۱- طرف اول در صورت تأخیر در ایفای تعهد مبنی بر تنظیم سند انتقال ، مکلف است به ازای هر روز تأخیر در ایفای تعهد انتقال، مبلغ ……………………………..  ریال بعنوان وجه التزام عدم ایفای تعهد به طرف دوم بپردازد و پرداخت وجه التزام فوق مسقط حق طرف دوم نبوده و رافع مسئولیت انتقال از طرف اول نیز نخواهد بود .

  2. تعهدات طرف دوم :

    ۱-۲- در صورتیکه اجرای طرح مورد توافق در موعد مقرر به شرح ماده ۵ تکمیل نشود طرف دوم می بایست به ازای هر روز تأخیر در ایفای تعهد روزانه به مبلغ …………………………….. ریال بعنوان خسارت و ضرر و زیان دیرکرد و تکمیل بنا به طرف مقابل بپردازد .

    ۲-۲- طرف دوم قرارداد مکلف به بیمه  نمودن کارگران و کارکنان در قبال حوادث کارگاهی خواهد بود .

    ۳-۲- طرف دوم در مقابل حوادث احتمالی ناشی از کار، بیمه های تامین اجتماعی و خسارت و آسیب به املاک مجاور مسئول بوده و در صورت تخلف متعهد به جبران آن خواهد بود ، و هیچگونه مسئولیتی از جهت بروز حوادث و ورود ضرر و زیان اعم از جانی و مالی متوجه طرف اول قرارداد نخواهد بود .

ماده ۷

حق الزحمه مشاور املاک طبق تعرفه کمیسیون نظارت شهرستان …………………………  به طور جداگانه به عهده طرفین است که همزمان با امضاء این قرارداد مبلغ …………………………….. ریال پرداخت شده و رسید دریافت نمایند.

فسخ یااقاله قرارداد تأثیری در میزان حق الزحمه نخواهد داشت .

ماده ۸

این قرارداد بر اساس مقررات و قوانین جاری در تاریخ با حروف ……………………. در دفتر مشاور املاک …………………..  به نشانی ………………………………………………………………………………………. در سه نسخه بین طرفین تنظیم ، امضاء و مبادله گردید و مشاور املاک مکلف است ضمن ممهور نمودن نسخ قرارداد به مهر مخصوص  مشاور ، نسخه اول و دوم را به طرف اول و دوم تسلیم و نسخه سوم را در دفتر مخصوص بایگانی نماید و هر سه نسخه دارای اعتبار یکسان می باشند که با تنظیم سند رسمی از درجه اعتبار ساقط خواهد شد .

ماده ۹

موضوع این قرارداد از لحاظ حقوقی و فنی تأیید می گردد کارشناس حقوقی فنی ……………………………..  نام و نام خانوادگی

                                                                                                                                                            امضاء

قدرالسهم و میزان سود مالک زمین و سازنده (دو طرف قرارداد) روی چه اصولی محاسبه می‌شود؟

برای تعیین میزان سهم هر کدام از طرفین قرارداد اصول رایجی وجود دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم.

البته نوسانات بازار مسکن و تزلزل قیمت‌ها، باعث می‌شود خیلی از افراد هنگام عقد قرارداد مشارکت در ساخت با ابهام و تردید مواجه شوند.

در هر حال، در حالت عادی مبنای قیمت را بر وضعیت روز قرار می‌دهند.

به طور مثال در شهر تهران، فرمول محاسبۀ مشارکت در ساخت در هر منطقه بر مبنای «قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز در آن منطقه» قرار دارد.

با توجه به این اصل، اگر میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز در منطقه‌ای که قرار است مشارکت در ساخت آن‌جا انجام شود تا چهار میلیون و پانصد هزار تومان باشد، معمولاً تقسیم سود به صورت برابر (50-50) انجام می‌شود.

در غیر این صورت و اگر متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز در آن منطقه بین 4.5 میلیون تا 5.5 میلیون تومان باشد، میزان سود تغییر کرده و سهم مالک زمین 55 درصد و سهم سازنده 45 درصد محاسبه می‌شود.

البته در حال حاضر و با توجه به قیمت مسکن، دیگر در کمتر منطقه‌ای شاهد قیمت‌های زیر 5 میلیون تومان برای هر مترمربع آپارتمان نوساز هستیم.

در این حالت به غیر از تعیین فرمول مشارکت به صورت 60-40 درصدی، مبلغی نیز تحت عنوان «بلاعوض» محاسبه می‌شود.

این مبلغ در ابتدای فرآیند مشارکت از طرف سازنده به مالک پرداخت می‌شود که وی بتواند در طول زمان ساخت و آماده‌سازی بنای جدید، در منزل دیگری ساکن شود.

مالک و سازنده‌ای که قرارداد مشارکت در ساخت را امضا می‌کنند، در وهلۀ اول به دنبال سودی هستند که از این توافق حاصل می‌شود.

به همین دلیل و بر اساس چند اصل عرفی، محاسبه سود مالک و سازنده همان ابتدا انجام می‌شود.

میزان وجه «بلاعوض» بر چه مبنایی محاسبه می‌شود؟

مبلغ «بلاعوض» معمولا به صورت توافقی تعیین می‌شود و قانون خاصی دربارۀ آن وجود ندارد.

اما عرفی که برای آن وجود دارد به این شرح است:

تعیین مبلغ یک میلیون تومان به ازای هر مترمربع مساحت خانۀ کلنگی در منطقه‌ای که قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز آن بیش از شش میلیون و  پانصد هزار تومان است.

در باقی مناطق که قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز کمتر از این مبلغ است، وجه «بلاعوض» متغیر بوده و با توافق طرفین تعیین می‌شود.

آیا برای محاسبۀ بلاعوض در مشارکت در ساخت به غیر از عرف بازار، فرمول دیگری هم وجود دارد؟

بله. شما می‌توانید با استفاده از فرمول ریاضی زیر میزان سهم مشارکت را محاسبه کنید:

R = A% × D – G% × M

کل ارزش ملک    = M
قدرالسهم سازنده  = G 
کل هزینه ساخت   = D
قدرالسهم مالک    = A 
مقداربلاعوض     = R

 

مثال: 

ملکی به ارزش دو و نیم میلیارد  تومان که هزینه ساخت آن یک میلیارد و صد میلیون تومان  برآورد گردیده و نسبت سهم سازنده و مالک بترتیب 40% و 60% است.

2.500.000.000 × 40% – 1.100.000.000 × 60% = 340.000.000

همان‌طور که ‌می‌بینید مبلغی معادل سیصد و چهل میلیون تومان باید از طرف سازنده بابت مابه‌التفاوت ِساخت و به صورت بلاعوض  به مالک پرداخت گردد.

به زبان ساده‌تر می‌توانیم بگوییم مالک بخشی از  ملک خود را به سازنده می‌فروشد و سازنده به عوض مبلغ معامله، سهم مالک را می‌سازد و وجه تفاوت آن را نقد پرداخت می‌کند.

در زمینۀ میزان وجه «بلاعوض» چند نکته را به یاد داشته باشید:

  • اگر میزان وجه بلاعوض منفی باشد، باید قدرالسهم مالک کمتر شود.

  • اعتبار سازنده نیز می‌تواند در محاسبه بلاعوض در مشارکت در ساخت تاثیر داشته باشد؛ زیرا سازنده‌های معتبر و خوش‌نام معمولا وجه کمتری بابت بلاعوض پرداخت می‌کنند.

 

 

معمولا مالک در همان ملکی ساکن است که قرار است تخریب شود.

به همین دلیل، ابتدای پروژه سازنده وجهی را در اختیار مالک قرار می‌دهد که بتواند تا پایان عملیات ساخت برای خود مسکنی تهیه کند.

به این وجه، بلاعوض گفته می‌شود.

در زمینۀ محاسبۀ سهم مالک و سازنده در قرارد مشارکت در ساخت، چه نکات دیگری وجود دارد؟

  • بهتر است تمام مراحل ارزش‌گذاری ملک یا زمین، توسط کارشناسان زبده و رسمی انجام شود.

  • با توجه به نوسانات شدید قیمت در بازار مسکن، ممکن است در هر زمان توافق در رابطه با قدرالسهم طرفین با تغییراتی نسبت به آن‌چه در این مطلب بیان شد، انجام شود.

  • سعی کنید پیش از عقد و امضای قرارداد، تمام مفاد و بندهای آن را خوانده و به روشنی متوجه شوید.

 

مجله اینترنتی کام

در تلگرام

کانال مارو دنبال کنید!

در آپارات

ما را دنبال کنید!

در اینستاگرام

صفحه مارو دنبال کنید!

در یوتیوب

کانال مارو دنبال کنید!

دیدگاهتان را بنویسید