طرح هادی روستایی چیست و در خرید و فروش زمین چه اهمیتی دارد؟

از شهر، دود، بوق و قیل‌و‌قال خسته شده‌اید و دلتان می‌خواهد به دامن طبیعت بکر در روستاهای مختلف کشور پناه ببرید؟ اگر جوابتان بله است باید بدانید که اولین اقدام برای این‌کار خرید یک زمین در روستای مورد نظرتان است تا بعد هم یک ویلای جمع‌و‌جور در آن بسازید. همین حالا هم اگر به سایت دیوار یا سایت های مشابه مراجعه کنید، با تعداد زیادی آگهی زمین در نقاط مختلف کشور مواجه خواهید شد که می‌توانید برای خرید آن‌ها اقدام کنید. اما حتما قبل از تمام کردن معامله و خرید زمین، نگاهی به جزئیات طرح هادی روستایی محل مورد نظرتان بیندازید. حتما می‌پرسید این طرح چیست و چه کمکی به شما می‌کند؟ با ما همراه شوید تا پاسخ این سئوال را پیدا کنید.

مثل یک نقشه راه برای روستاها
زمین‌ها در روستاها و شهرهای دور و کوچک معمولا بر اساس سند شورایی خرید و فروش می‌شوند. یعنی اسنادی که رسمی نیستند و فقط توسط شورای محلی یا شورای روستایی تأیید و مهر شده است. اما ایراد اساسی اسناد روستایی، مشخص نبودن کاربری زمین در آن‌هاست. همین باعث می‌شود که شما نیازمند اطلاع از طرح هادی روستایی باشید. طرح هادی روستایی توسط کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تهیه می‌شود.

طرح هادی روستایی در حقیقت یک نوع نقشه راه برای توسعه یک روستا محسوب می‌شود. در تعریف این طرح هم این‌طور آمده است: «طرح هادی روستایی طرحی است که ضمن سامان‌دهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکردهای مختلف از قبیل مسکونی، تولیدی، تجاری، کشاورزی، تأسیسات و تجهیزات و نیازمندی‌های عمومی روستایی را بر حسب مورد در قالب مصوبات طرح‌های سامان‌دهی فضا و سکونت‌گاه‌های روستایی یا طرح‌های جامع ناحیه‌ای تعیین می‌کند.»

طرح هادی چه‌طور در خرید و فروش زمین به‌کار می‌آید؟
حالا سئوال اینجاست که در خرید و فروش زمین، این طرح به چه کار ما می‌آید؟ وقتی شما یک قطعه زمین روستایی می‌خرید قصد ساخت‌و‌ساز در آن دارید، اما شاید وقتی برای گرفتن مجوز ساخت‌و‌ساز به مراجع قانونی مراجعه کنید با پاسخ منفی مواجه شوید. در حقیقت آنجا به شما خواهند گفت که براساس طرح هادی روستایی شما اجازه ساخت‌و‌ساز در این زمین را ندارید.

با اصطلاح «داخل بافت» آشنا شوید
یک اصطلاحی که درباره این طرح باید با آن آشنا باشید «داخل بافت» است. وقتی می‌گویند که زمینی در داخل بافت قرار دارد، منظورشان این است که آن زمین در محدوده مجاز طرح هادی واقع شده و می‌توان برای آن مجوز و پروانه ساخت گرفت.

چطور باید از جزئیات طرح هادی روستایی باخبر شد؟
حالا این طرح هادی روستایی را باید چطور به‌دست بیاوریم؟ همان‌طور که قبلا گفتیم مرجع تهیه این طرح، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است و شما برای به دست آوردن آخرین نسخه این طرح باید به دهیاری‌ها یا شهرداری‌ها بروید. مسئولان این نهادها هم موظف هستید جزئیات این طرح را در اختیار شما قرار دهند. حداقل از چند نفر معتمد روستا می‌توانید بپرسید که زمین مورد نظر شما در داخل بافت قرار دارد یا ندارد.

آیا تغییر کاربری زمین روستایی ممکن است؟
این نکته هم در خاطر داشته باشید که طرح هادی روستایی غیرقابل تغییر نیست. یعنی شما می‌توانید درخواست تغییر کاربری یک زمین روستایی را هم داشته باشید. براساس توافق انجام شده میان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان امور اراضی، هر گونه تغییر کاربری‌های اراضی داخل طرح‌های ‌هادی روستایی با موافقت سازمان امور اراضی انجام خواهد شد. پس شما برای ارائه چنین درخواستی باید به این سازمان بروید.

حالا که با طرح هادی روستایی آشنا شده‌اید با دیدن آگهی یک زمین روستایی بلافاصله برای خرید آن وسوسه نمی‌شوید و وضعیت کاربری زمین را هم بررسی می‌کنید. اکنون می‌دانید که اگر زمین مورد نظر داخل بافت نباشد و شما در آن ساخت‌و‌ساز کنید، به ساختمان شما سند نمی‌دهند و هر روز امکان تخریب آن توسط شهرداری یا دهیاری وجود خواهد داشت. پس قبل از اینکه پای معامله خرید زمین بنشینید و آن را نهایی کنید ابتدا سراغ طرح هادی در دهیاری‌ها یا شهرداری‌ها بروید و مطمئن شوید که زمین مورد نظرتان در داخل بافت روستایی است.